De leiders van de Minahasa bestonden in vroegere dagen uit twee groepen namelijk Walian en Tona’as. Een Walian is een Spirituele Leider. De titel Walian is een van de twee categorieen van Minahasa leiders. Walian bevat het originele woord "Wali" hetgeen betekent "dezelfde weg bewandelend en bescherming biedend". Deze categorie regelt de originele Minahasa religieuze ceremoniën en wordt daarom ook wel de Evangelische categorie genoemd. Zij zijn gespecialiseerd in het vertolken van signalen in de natuur en de objekten in de lucht, zij tellen de posities van de maan en zon in relatie tot de bergen, observeren de verschijning van zekere sterren zoals "Kateluan" (dierenriem), "Tetepi" (meteoren) enzovoort om de beplantingstijd vast te stellen. Zij leggen genealogische afstammelingen vast voor tientallen generaties, leggen de verhalen vast van de Minahasa ouderen. Zij zijn gespecialiseerd in het maken van huishoudelijke produkten zoals het weven van kleden, het vlechten van tikar (rieten mat), manden, houten lepels, waterscheppers enz.
De titel Tona'as is de andere van de twee categoriën Minahasa leiders.Tona'as bevat het originele woord “Ta´as”. Dit woord is afkomstig van de naam van een grote boom dat recht naar boven groeit, en alles dat verwant is aan hout, zoals een woud, huis, speer, zwaard, pijl en boog en boot. Daarnaast beslist de Tona'as categorie ook waar een huis zal worden gebouwd om een Wanua (gemeenschapseenheid) te creeeren en zij waken ook over de veiligheid van de gemeenschap en ook de aktiviteiten in oorlogstijd.
Voor de 7de eeuw had de Minahasa gemeenschap de vorm van een Matriarchaat (vrouwen heerschappij).Deze vorm toont dat de vrouwelijke Walian groep de macht had om te regeren volgens“Makarua Siouw” (9x2) hetzelfde als de Raad van 18 voorouders van drie Pakasa’an (Eenheid van Oude Walaks).
De zes voorouders uit Tongkimbut (huidige Tontemboan) waren Ramubene, haar echtgenoot was Mandei, Riwuatan Tinontong (de wever), haar echtgenoot was Makaliwe die woonde in het huidige Mongondouw gebied, Pinu’puran, haar echtgenoot was Mangalu’un (Kalu’un betekent hetzelfde als de negen dans meisjes), Rukul haar echtgenoot heette Suawa en woonde in het huidige gebied van Gorontalo, Lawi Wene haar echtgenoot was Manambe’an (god van de westenwind) Sambe’ang betekent verboden (posan).Maka Roya (Mareindeng zangeres) haar echtgenoot heette Manawa’ang.
De zes voorouders uit Tombulu waren : Katiwi met haar echtgenoot Rumengan (Mahawu berg), Katiambilingan met haar echtgenoot Pinontoan (Lokon berg), Winene’an met haar echtgenoot Manarangsang (Wawo berg), Taretinimbang met haar echtgenoot Makawalang (Masarang berg), Wowriei met haar echtgenoot Tingkulengdengan (de god die huizen maakt, de god van de houten kolintang muziek) Pahizangen met haar echtgenoot Kumiwel geneeskundige uit Sarangsong.
Dan zijn er ook de zes voorouders uit Tontewo (oostelijk Minahasa gebied) bestaande uit Mangatupat met haar echtgenoot Manalea (de god van de oostenwind), Poriwuan getrouwd met Soputan (Soputan berg), Mongindouan met haar echtgenoot Winawatan in de regio van Paniki, Inawatan met haar echtgenoot Kuambong (de god van de lage wolken of mist), Manambeka (sambeka - hetzelfde als hout van het strand) de god van de noordenwind, zijn echtgenote is niet bekend zijn latere vrouw was Lolombulan. De oorlogs leider ten tijde van de overheid van de Walian groep was de zoon van Katiwei (wiens vrouw Rumengan was) die Totokai heette die getrouwd was met Warangkiran, de dochter van Ambilingan (wiens vrouw Pinontoan was).
In de 7de eeuw kwam er een verandering in de overheid. In die tijd werd de Minahasa regering - tot dan toe geleid door vrouwelijke Walian - overgenomen door de Mannelijke Tona’as overheid. Vanaf dat moment veranderde de Minahasa Matriarchaat in een Patriarchaat (mannen heerschappij), dat een regering vormde van “Makatelu pitu (3x7=21)" oftewel Raad van 21 mannelijke leiders.
De vertegenwoordigers van de drie Pakasa’an Toungkimbut, Toumbulu, Tountowo, waren ; Kumokomba die werd aangesteld als Muntu-Untu, leider, door de voorzitter van de “Potuosan” (raad van ouderen), die Kopero heette, uit Tumaratas. Mainalo uit Tounsea als zijn vertegenwoordiger, Siouw Kurur uit Pinaras als coordinator, geassisteerd door Rumimbu’uk (Kema) en Tumewang (Tondano) Marinoya hoofd Walian, Mio-Ioh hoofd van het gerecht geassisteerd door Tamatular (Tomohon) en Tumilaar (Tounsea), Mamarimbing specialist in vertolking van het geluid van de uil, Rumoyong Porong admiraal op het eiland Lembe, Pangerapan in Pulisan, scheepscommandant, Ponto Mandolang in Pulisan haven coordinator, Sumendap in Pulisan scheeps aanvoerder, Roring Sepang in awaon Tompaso, leider van ceremoniën op batu Pinawetengan, Makara’u (Pinamorongan), Pana’aran (Tanawangko), Talumangkun (Kalabat), Makarawung (Amurang), REPI (Lahendong), Pangembatan (Lahendong).
In het boek “Toumbulusche Pantheon” geschreven door J.G.F. Riedel in 1894 werd het Toumbulu vertegenwoordigingssysteem al naar voren gebracht als een regeringssysteem via vertegenwoordigingen voor de gehele Minahasa, waarvan de posities werden bezet door die ouderen. De regering van de Tona’as groep in de 7de eeuw kende een leider met de titel van Muntu-Untu dat om de beurt werd bezet door de drie voornaamste sub-etnische Minahasa groepen. Bijvoorbeeld, de ouder Ponto Mandolang leidde de havens van Amurang, Wenang (Manado) Kema en Bentenan vanuit Tanjung Pulisan. Elk sub-etnische Minahasa groep had zijn eigen oorlogscommandant maar de hoogste oorlogscommandant was de koning (Muntu Untu) want hij werd aangesteld of ontheven door de Raad van ouderen die “Potuosan” werd genoemd.
Uit de namen van de vrouwelijke ouderen uit de 7de eeuw, m.n. Riwuatan het woord is afgeleid van Riwu of Hiwu wat weefgetouw betekent, Poriwuan afeleid van het woord Riwu, weefgetouw, Raumbene afgeleid van het woord Wene’ wat rijst betekent, kan worden gezien dat de Minahasa van de 7de eeuw reeds rijst kende en dat men kleden weefde.
